Đến khi bạn bầy kiên tâm đến
khách sạn cửa lò , trong lòng tôi lại dấy lên sự lo lắng , sợ cái thực tiễn "danh thắng thiên nhiên" của xứ mình còn bao chuyện lệch pha với Dấu hiệu để ghi nhận thưởng thức văn hóa của người phương xa.
Người Việt hoan hỉ trước sự kiện một nhóm phóng viên quốc tế đã làm cầu truyền hình trực nối tiếp hang Sơn Đoòng với Quảng trường Thời Đại tại Mỹ.
xu thế chung nóng hừng hực tự hào , rất giống bao năm chúng tôi từng tự hào Việt Nam là núi sông rừng vàng biển bạc , không hay biết một lần nữa , bằng sự kiện cầu truyền hình , chúng tôi tái lập giáo dục cộng đồng tư duy "Việt Nam là nước giàu tài nguyên thiên nhiên du lịch".
Cách đây bốn năm , với sự tỏ thái độ đồng tình của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch , các học hiệu , đặc biệt là sinh viên , học trò , được khích lệ dự khán các hoạt động bình chọn Vịnh Hạ Long là một kỳ quan thiên nhiên thế giới mới.
tinh thần chẳng khác gì trong một trận đánh , đã đánh là phải thắng , nên có hàng trăm cuộc gặp gỡ , kêu gọi những người trẻ tuổi khắp nước dự khán hội họp , ký tên tỏ thái độ đồng tình , và nhắn tin , gài vào bộ nhớ thế hệ trẻ một niềm tự hào "kỳ quan" rất thô sơ như thế.
Sau cuộc bình chọn , ngoài lòng tự hào đã được thỏa mãn là danh thắng được xác nhận , rồi một thế hệ người trẻ sẽ được trang bị gì thêm về ý thức xử sự với di sản thiên nhiên? Việc các cơ quan quản lý nhà nước truyền bá các danh thắng để có được sự xác nhận , canh giữ và khai khẩn tài nguyên là cần thiết.
Nhưng việc tuyển trạch đối tác và cách làm luôn hướng về phía người tiêu dùng bên ngoài , tức thị chỉ có một mục tiêu truyền bá để sau thời gian ấy khai khẩn tài nguyên du lịch sẽ không tạo được nền tảng bền vững khi các chủ sở hữu chưa ý thức đúng đắn về tài nguyên "rừng vàng biển bạc".
Đại khái tư duy sở hữu tài nguyên của
cửa lò chúng tôi có điều gì đó chưa ổn. Mỗi lần nghe có đề án định đầu tư khai khẩn tài nguyên , chúng tôi thường dấy lên làn sóng phản đối.
trong lúc sự kiện truyền bá được tổ chức rầm rộ thì chẳng mấy ai biết đến việc làm của một nhóm nhỏ trí thức và sinh viên nhằm La ó việc xây dựng cáp treo Sơn Đoòng , và cũng không ai biết việc nhóm người trẻ này lập diễn đàn La ó như vậy có đúng không. Họ không có hậu thuẫn để có những nghiên cứu khoa học chứng minh việc đầu tư cáp treo ở một di sản thiên nhiên như Sơn Đoòng là không phù hợp với việc bảo tàng thiên nhiên.
Và kết quả "nhãn tiền" là có thể tác động đến nghĩ suy của một lớp trẻ về canh giữ , coi trọng di sản thiên nhiên đang được sở hữu là rất mong manh.
Không ai giải nổi bài toán nên để một doanh nghiệp đầu tư cáp treo cho vài chục triệu người Việt và khách quốc tế được thỏa thích ngắm vẻ đẹp kỳ vĩ hang động với vài chục đô la chi phí vé cáp treo hoặc nên "bế quan tỏa cảng" một di sản thiên nhiên , làm du lịch cho khách tham quan đủ khả năng chi trả hơn 3.000 đô la cho hành trình mấy ngày vào tham quan hang động!
Ai cũng thấy sự khác nhau rõ ràng giữa hai chiếc quần jeans trị giá 400 đô la và 20 đô la. Nhìn bề ngoài cũng rõ sự khác nhau về anh tài thiết kế , nguyên vật liệu... , nhưng nếu là người Nhật Bản hay người châu Âu , họ còn được giáo dục để biết giá trị bên trong của một sản phẩm.
Nếu chiếc quần 400 đô la tiềm ẩn những giá trị như vải cotton hữu cơ của người Nhật , nhuộm bằng màu chàm từ thiên nhiên , nước thải được xử lý trước khi cho ra hệ thống giao thông thoát , nhãn được làm ra từ giấy tái chế , mạc da gắn sau lưng làm bằng loại da thừa từ các xưởng làm ra giày tại Ý , thì chiếc quần 20 đô la là tổng hợp của mức lương cực kỳ thấp của công nhân các nước nghèo , nước xả vải nhuộm không xử lý dẫn thẳng ra sông , những chiếc đinh khuy có thể gây độc hại cho người sử dụng và môi trường.
Chỉ là một chiếc quần jeans làm ra ở những nền văn hóa khác nhau , với Dấu hiệu để ghi nhận khác nhau trong xử sự với môi trường thiên nhiên đã đem lại giá trị vật chất cho người trực tiếp làm ra. Huống hồ với một di sản thiên nhiên có sẵn , không nên coi là rừng vàng biển bạc , mang hàm nghĩa "ăn hoài không hết" , bởi toàn cầu đang đi theo Dấu hiệu để ghi nhận văn minh rất khác cách xử sự với di sản
du lịch cửa lò của chúng ta.